پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
حجیت مرسلات محمد بن ابی عمیر با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی(س)
1
16
FA
علی
بهرامی نزاد
گروه فقه وحقوق ،دانشکده ادبیات،دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی ،تهران ،ایران .
ali.b.nejad@gmail.com
سید مصطفی
موسوی بجنوردی
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی و دانشجوی دکترای رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد یادگار امام، تهران،
mostafa.boj@gmail.com
برخی از دانشمندان شیعه بر این باورند که ابن ابی عمیر جز از راویان ثقه نقل حدیث نمیکند؛ بنابراین در صورتی که واسطه را در زنجیره روایات حذف نموده، روایت را به شکل مرسل بیاورد، حکایت از وثاقت او دارد. بر این اساس بسیاری از محققان شیعی، مراسیل ابن ابن عمیر را همانند مسانید وی معتبر دانستهاند. برخی نیز حجیت مراسیل وی را انکار نموده و به عدم تسویه مراسیل او با مسانیدش قائل شدهاند. امام خمینی معتقد است که فقط مرسلات ابن ابی عمیر حجت است؛ اما مسندات او حجت نیست و به بررسی سندی نیاز دارد و باید رجال آن تحقیق شوند. لذا روایت کردن محمدبن ابی عمیر از هر راوی، دلالت بر وثاقت او ندارد و آن روایت نیز نمیتواند صحیح باشد، هر چند مرسله باشد. همچنین امام خمینی مرسلات اصحاب اجماع و نیز مرسلات مشایخ ثلاثه را به جز ابنابیعمیر نپذیرفته و معتقد است که نقل اصحاب اجماع از راوی مجهول یا متهم به ضعف، دلیل وثاقت او نمیشود و نقل مشایخ ثقات از راوی ضعیف و مجهول، دلیل بر توثیق آنها نخواهد بود.
محمد بن ابن عمیر,حجیت,مرسلات,وثاقت,مشایخ ثلاثه,اصحاب اجماع
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83040.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83040_16563ea602e97101b9e375569533f2cf.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
خوانش انقلابی کتاب های ممنوعه و شیوه ها و برنامه های مطالعاتی گفتمان اسلامی ـ شیعی 1357-1342
17
36
FA
محسن
بهشتی سرشت
دانشیار و همکار گروه تاریخ پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی
mbeheshtiseresht@yahoo.com
کامران
عاروان
دانشجوی دکترای تاریخ انقلاب اسلامی پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی
مدرس دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی
kamranarvan@yahoo.com
خوانش انقلابی گفتمان اسلامی ـ شیعی کتابهای ممنوعه و برنامههای خوانش و مطالعاتی آنها میتواند بخش فرهنگی انقلاب اسلامی و روند ایجاد اندیشهها و ایدئولوژی انقلابی و نشر آن برای تغییر وضعیت موجود و تعیین خطمشی و شیوههای عملی آنها را روشن نماید. کاوشهای انجامشده به محقق یاری بسیاری رساند تا گستره و کارکرد دقیق و مستند کتابهای زیرزمینی و خوانش و برنامههای مطالعاتی انقلابیون بهطورجدیتری درک شود.
دسته مهمی از کتابها و جزوات ممنوعه گفتمان اسلامی ـ شیعی توسط رهبران، نظریهپردازان ایرانی و غیر ایرانی و نیز گروهها و جمعیتهای انقلابی تألیف و ترجمه شد و مسیر فکری و عملی انقلاب را هموار کرد و به تعمیق اندیشهها و استمرار عملکرد انقلابیون منجر شد. سیر و برنامههای خوانش و مطالعاتی هدفدار انقلابیون، جریان فرهنگی گسترده و نفوذ داری را باعث شد که در کنار دیگر عوامل به شکلگیری نهایی انقلاب مدد رساند. شواهد و اسناد تاریخی در شفافسازی این جریان و روشنسازی ابعاد فرهنگی امر انقلاب با یاری جامعهشناسی خواندن و کتاب کمک مؤثری خواهد کرد.
کتابهای ممنوعه,گفتمان اسلامی ـ شیعی,امام خمینی,دکتر شریعتی,جامعه شناسی خواندن,جامعه شناسی ادبیات,تاریخ کتاب
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83041.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83041_e06e465961885eca4c38edf99455addb.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
نقش پیش فرض در فقه و حقوق کیفری با رویکردی بر آرای امام خمینی(س)
37
52
FA
رامین
پورسعید
استادیار دانشگاه پیام نور
r.poursaeid@yahoo.com
مرضیه
آذرنیا
کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی دانشگاه پیام نورکرج، البرز، ایران.
lawyer.azarnia@gmail.com
پیشفرض، امری است که در بستر زمان و مکان، تحت تأثیر فرهنگ جامعه، خانواده، اقتصاد و ... در ضمیر افراد نهادینه میشود و در تصمیم گیریها مؤثر است. قانونگذاران کیفری نیز در عرصة تقنین از این قاعده مستثنا نیستند. تحقیق حاضر در مقام احصاء و تبیین برخی از مهمترین پیشفرضهایی است که احکام فقهی جزائی را تحت تأثیر قرار داده است. از باب نمونه پیشفرض حجیت خبر واحد در مواجهه با اخبار منتسب به معصومین علیهمالسلام، عملاً سبب غیرقابل طرح بودن سایر ادله گردیده است. نتیجه اینکه اغلب ادله متنی مثل اخبار و احادیث، بر ادله غیر متنی نظیر دلیل عقل و بنای عقلا سلطه یافتهاند. علاوه بر اینکه اخبار با دشواریهای متعددی هم در سند و هم در دلالت مواجهند، درک مدلول آنها، اغلب تحت تأثیر پیشفرضهایی صورت میگیرد که ما را از مقصود شارع دور مینماید. جلوههای مقاصدی فقه امام خمینی مرتبط با همین پیشفرض است.
پیش فرض,قانون مجازات اسلامی 1392,خبر واحد,امام خمینی,عصمت,امنیت
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83042.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83042_8bc864cf5af94504e631bee76f63a317.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
عدم مخالفت با کتاب و سنت ضامن صحت شرط و نفوذ آن در پرتو دیدگاه امام خمینی(س)
53
68
FA
داود
حسن پور
استادیار دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
hassanpoor.davood@gmail.com
از اهم شروط نفوذ شرط و صحت آن، عدم مخالفت با کتاب و سنت است و این مهم به نحو موجبه جزئیه، حکم اجماعی و اتفاقی است که کسی از فقیهان در آن مناقشهای ندارد. مستند این مطلب، نصوص عامه و خاصهای است که دلالت بر اعتبار شرطی میکنند که موافق با کتاب باشد؛ یعنی مخالفتی با آن نداشته باشد. مراد از عدم مخالفت با کتاب، شامل سنت هم میشود؛ زیرا منظور از کتاب، مطلق حکم الله است چه در قرآن کریم باشد و چه در لسان سنت بیانشده باشد.
بنابراین اگر شرطی مخالفت با کتاب نداشت، نافذ و در صورت مخالفت، این شرط غیر نافذ است و در صورت شک در مخالفت و عدم مخالفت، شیخ انصاری قائل به اصل عدم مخالفت میشود؛ ولی بین محققین اختلافی وجود دارد که در بحث تمسک به عام در شبهات مصداقیه این مطلب روشن خواهد شد اگرچه بزرگانی چون امام خمینی در این مطلب به شیخ انصاری اشکال کرده و میگویند مجالی برای اصل عدم مخالفت نیست و در محل بحث، مجالی برای پیاده کردن اصل نخواهد بود. ثمره این بحث در فروع متعددی قابلرؤیت است ازجمله، اشتراط عدم خروج زوجه از وطنش، اشتراط ارث در عقد متعه، اشتراط ضمان در اجاره.
شرط,مخالف کتاب,اصل موضوعی,الزام,التزام,شروط باطل,شروط صحیح
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83043.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83043_85e12f091cdb577e8ff5fec2588877db.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
بررسی عوامل مؤثر در همگرایی مردم با نظام در اندیشة امام خمینی(س)
69
93
FA
عبدالله
عطایی
استادیار تاریخ، گروه معارف، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران.
a.ataei@basu.ac.ir
سجاد
علی محمدی
دانشجوی دکتری تاریخ انقلاب اسلامی، گروه معارف، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا همدان، همدان، ایران.
sajadalimohamadi@chmail.ir
از زیربناییترین راهبردهای نظام اسلامی در حفظ و تقویت حکومت اسلامی و با هدفِ تحقق آرمانهای دینی و اسلامی، ایجاد زمینة تشریکمساعی دولت و ملت و همگرایی مردم با نظام است. برای نیل به این مقصود نیاز به بازشناسایی و تبیین دیدگاههای سیاسی امام خمینی بهعنوان بنیانگذار جمهوری اسلامی دراینباره است. در این پژوهش که به شکل توصیفی ـ تحلیلی انجام پذیرفته، چنین بهدستآمده که ایجاد همگرایی بین مردم و نظام، مبتنی بر عواملی چون وجود نهاد مرجعیت دینی و رهبری سیاسی، رضایتمندی و مشارکت مردم در امور و قانونمداری مسئولان است و امام خمینی با استفاده از نهاد مرجعیت و رهبری و تأسیس حکومت اسلامی در قالب جمهوریت، با اقداماتی مثل مشارکت دادن مردم در ادارة کشور، محوریت دادن به اصل تکلیف، قانون و عدالت اجتماعی؛ گفتمانسازی سادهزیستی، ایجاد وحدت میان مردم، فقرزدایی، ایثارگری و به رسمیت شناختن حق نظارت برای مردم به تحقق عوامل همگرایی عینیت بخشید.
همگرایی مردم,اندیشه سیاسی امام,جمهوریت,مشارکت,قانون مداری,عدالت محوری
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83044.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83044_bbbb7bfbc08505bc9a5b6edfdd9617e8.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
11
22
جستاری در ولایت وصی بر تزویج صغار با رویکردی به دیدگاه امام خمینی(س)
95
108
FA
طاهر
علی محمدی
دانشیار و عضو هیأت علمی گروه فقه دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
t.alimohamadi@ilam.ac.ir
پریسا
جعفری
دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
p.jafari1394@gmail.com
در مشروعیت انتقال ولایت ولی به وصی در امور مالی صغار اختلافی وجود ندارد. آنچه معرکه آرای فقهاست، ثبوت ولایت وصی در تزویج صغیر و صغیره به نیابت از ولی آنهاست. در این خصوص سه دیدگاه عمده وجود دارد: مشهور فقها معتقد به عدم ثبوت ولایت وصی بهطور مطلق هستند؛ گروهی نیز قائل به ثبوت آن بهطور مطلق میباشند و جماعتی هم مشروط بهتصریح ولی بر وجود حق تزویج برای وصی، اعتقاد به ثبوت آن دارند. برخی از فقها مثل امام خمینی که از مجموع ادلة ارائهشده بر سه دیدگاه مذکور به فتوایی نرسیده، احتیاط واجب را در عدم اقدام وصی به تزویج صغیر دانستهاند. در این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی انجام پذیرفته، با نقد و بررسی دلایل اقوال مذکور، نتیجه گرفتهشده است که وصی بهشرط تصریح موصی، بر تزویج صغار، ولایت دارد.
وصی,ولایت وصی,تصریح ولی,تزویج صغار,صغیر,صغیره
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83045.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83045_aa740f559d24ab5e36afa340d5b4f66a.pdf
پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی
پژوهشنامه متین
2423-6462
2676-5888
20
80
2018
12
21
اوراق مضاربه مطابق با فتاوای امام خمینی(س)
109
129
FA
فهیمه
ملک زاده
دکترای حقوق خصوصی و دکترای حقوق خانواده،عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد، واحد تهران شمال، تهران
malek900@gmail.com
مضاربه از مسائل اقتصادی است که از روز نخست تدوین فقه وجود داشته است. فقهای اولیه شیعه از شیخ صدوق تا شهید اول و... تا امام خمینی به بحث دربارة مضاربه پرداختهاند و کتابهایی نگاشتهاند که بهعنوان جوامع اولیه فقهی به یادگار مانده است.
در این مقاله که به روش توصیفی-تحلیلی و با ابزار کتابخانهای تدوینشده است بر آنیم که تبیین کنیم، مضاربه ضرورتی اجتماعی دارد که همان به حرکت درآوردن سرمایه ثابت و نقدی است، و جامعه اسلامی روزبهروز ضرورت آن را بیشتر احساس میکند خصوصاً جامعهای که میخواهد از نظام ربوی که آن را خلاف مشی دینی و اعتقادی خود میداند، دوری کند.
نوشتار حاضر درصدد است پارهای از مباحث فقهی سیاستهای پولی از دیدگاه امام خمینی را مطرح کند و ازآنجاییکه ایشان و سایر فقها به بررسی فقهی این موضوع بهطور مستقیم پرداختهاند، بهناچار این مباحث را از فتاوای ایشان در سایر ابواب فقهی برداشت نمودهایم. بدینجهت، ممکن است بعضی از این اظهارنظرها و برداشتها یقینی نباشد و تنها ما را به ظن و گمان رهنمون سازد. امید است که این مقاله مقدمهای برای پژوهش گستردهتر محققان و اساتید محترم گردد و با تبیین اینگونه موضوعات از طرف دانشگاه و اجتهاد حوزههای علمیه، به احکام قطعی در این مسائل نائل گردیم.
مضاربه,اوراق بهادار,اوراق قرضه,عامل,سرمایه,سود
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83065.html
https://matin.ri-khomeini.ac.ir/article_83065_a1ff2234581369697bb8ae62bde70c1d.pdf