بررسی تطبیقی طبقات ارث در فقه شیعه، اهل سنت و حقوق فرانسه با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی(س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه فقه و حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران.

چکیده

چکیده: حقوق ارث شاخه‌ای از حقوق خصوصی است که سابقة آن بیشتر از سایر گرایش‌هاست. تقسیمات ارث بدون شناختن طبقات ارث امکان‌پذیر نیست. در این میان، حقوق فرانسه یکی از قدیمی‌ترین قواعد مکتوب و منظم در ارث را دارد و همچنین برخی از مباحث فقهی ارث در تشابه با حقوق فرانسه است؛ از این‌رو در این مقاله با به‌کارگیری روش توصیفی- تاریخی و با تکیه بر دیدگاه‌های امام خمینی، طبقات ارث میان دو نظام حقوقی مستقل اسلامی که با منشأ واحد (قرآن کریم) تأسیس شده‌اند، با مقارنه و مقایسة تطبیقی در حقوق فرانسه بررسی و ریشة اختلاف قوانین ارثی شیعه و اهل تسنن و فرانسه مشخص شده است.

کلیدواژه‌ها


  • اسحاقی، ربابه. (1395) بررسی طبقات ارث در ق.م. ایران و فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی.
  • امام خمینی، سید روح الله. (1385) ترجمه تحریرالوسیله، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول، دو جلدی.
  • امامی، سید حسن. (1376) حقوق مدنی، تهران: کتاب‌فروشی اسلامیه، چاپ سیزدهم.
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1384) دورة حقوق مدنی-ارث، تهران: کتابخانة گنج دانش، چاپ پنجم.
  • دیلمی، احمد. (1387) «مطالعة تطبیقی ارث زن»، فصلنامة مفید، شماره 29.
  • سرخسی، شمس‌الدین.‌ (1406 ق) المبسوط، بیروت: دارالمعرفه، تحقیق جمعی از فضلا.
  • شهیدی، مهدی. (1390) ارث، تهران: انتشارات مجد، چاپ ششم.
  • شیخ‌الاسلامی، اسعد. (1389) احوال شخصیه در مذاهب چهارگانه اهل سنت (ارث، وصیت و وصایت)، تهران: انتشارات سمت، چاپ سوم.
  • شیخ‌الاسلام، سید محمد. (1374) راهنمای فقه شافعی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  • غمامی، سید محمدمهدی. (1384) «بررسی نظام جدید حقوق ارث در فرانسه»، مجله گواه، دورة جدید، تابستان و پاییز، شماره 4 و 5.
  • قبله‌ای خویی، خلیل. (1389) ارث، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوم.
  • کانیمشکانی، ابوالفا بن محمد بن عبدالکریم (معتدی کردستانی). (1359) ارث در اسلام و مقررات قانون مدنی ایران، تهران: چاپخانة حیدری.
  • کدخدایی، یعقوب. (1392) وصیت و ارث در مذاهب اربعة اهل سنت و قانون مدنی ایران، تهران: نشر دادگستر، چاپ اول.
  • مصلحی عراقی، علی حسین. (1392) حقوق ارث، تهران: انتشارات سمت، چاپ هفتم.
  • مغنیه، محمدجواد. (1377) الفقه علی المذاهب الخمسه، تهران: مؤسسة الصادق، چاپ اول.
  • میرداداشی، سید مهدی و دیگران. (1389) احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی، تهران: انتشارات خرسندی، چاپ اول.
  • نجفی، محمدحسن. (1374) جواهرالکلام فی شرح شرایع‌الاسلام، تحقیق شیخ علی آخوندی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، چاپ دهم.