اصل عدم تذکیه با رویکردی بر آرای امام خمینی (س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

2 استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانش آموخته دکتری رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی و اندیشه های امام خمینی، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

 پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجی «اصل عدم تذکیه» و دامنه جریان آن در انواع مختلف شبهه با محوریت آرای امام خمینی نگاشته شده و در هر مورد پس از نقد و بررسی نظرات علما، نظر نهایی امام خمینی ارائه‌شده است، روش به‌کاررفته در آن کتابخانه‌ای و رایانه‌ای بوده و یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ازنظر امام خمینی در شقوق مطروحه در شبهات حکمیه، به دلیل اشکالات عدم جریان استصحاب عدم ازلی و تعدد موضوع در قضایای متیقنه و مشکوکه و اشکال اصل مثبت بودن در برخی شقوق، «اصل عدم تذکیه» جاری نمی‌شود و در شبهات موضوعیه با چشم‌پوشی از اشکالات مطروحه در شبهات حکمیه که ایشان معتقدند در اینجا نیز مطرح است- در موردی که گوشت یا جلد مطروحه‌ای یافت شود، اصل عدم تذکیه جاری و در سایر شقوقِ شبهات موضوعیه نمی‌توان حکم به عدم تذکیه نمود و در جلود و گوشت‌هایی که از سرزمین‌های دیگر وارد می‌شود، اصاله الحلیه و اصاله الطهاره بدون معارض جریان می‌یابد.

کلیدواژه‌ها


    ابن شعبه حرانی، حسن بن علی.(1404 ق) تحف العقول، تهران: اسلامیه.
- ابن فارس، احمد بن زکریا. (1404 ق) معجم مقائیس اللغة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه، چاپ اول، 6 جلدی.
- امام خمینی، سید روح‌الله. (1385) الاستصحاب، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج، چاپ سوم.
- امام خمینی، سید روح‌الله. (1415 ق) انوار الهدایة فی التعلیقة على الکفایه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج چاپ دوم.
- امام خمینی، سید روح‌الله. (1421 ق) کتاب الطهارة، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج، چاپ اول.
- انصاری، مرتضی. (1416 ق) فرائد الاصول (الرسائل) قم: نشر اسلامی،3 جلدی.
- تقوی اشتهاردی، حسین. (1418 ق) تنقیح الأصول، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج.
- تونی، عبدالله بن محمد. (1415 ق) الوفیه فی اصول الفقه، قم: چاپ دوم.
- حائری یزدی، عبدالکریم بن عبدالحسین. (بی‌تا) دررالفوائد، قم: نشر اسلامی.
- خویی، ابوالقاسم. (1422 ق) مصباح الاصول، قم: الشریعه.
- سبحانى، جعفر. (1414 ق) المحصول فی علم الاُصول، قم: مؤسسه امام صادق.
- سبحانى، جعفر.(1423 ق) تهذیب الاصول، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ و نشر عروج، چاپ اول.
- سمیعى، جمشید. (1387) ترجمه متن و شرح کامل رسائل شیخ انصارى اصفهان: خاتم‌الانبیاء، چاپ چهارم
- شهید ثانى، زین‌الدین بن على عاملى. (1416 ق) تمهید القواعد الأصولیة و العربیة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه.
- شهید ثانى، زین‌الدین بن على عاملى. (1412 ق) الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة (المحشّى - سلطان العلماء)، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه، 2 جلدی.
- شهید ثانى، زین‌الدین بن على عاملى. (1410 ق) الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة(المحشّى - کلانتر)، قم: کتاب‌فروشی داورى، 10 جلدی.
- شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن. (1400 ق) النهایه، بیروت: دارالکتاب العربیه.
- فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله سیورى. (1425 ق) کنز العرفان فی فقه القرآن، ترجمه عبدالرحیم عقیقى بخشایشى، قم: انتشارات مرتضوی، 2 جلدی.
- شهید ثانى، زین‌الدین بن على عاملى. (1404 ق) التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى،4 جلدی.
- فاضل لنکرانى، محمد. (1379 ق) سیری کامل در اصول فقه، قم: فیضیه.
- فاضل لنکرانى، محمد. (1385 ق) تعلیقه کفایة الأصول‌، قم:‌ نوح‌ چاپ پنجم‌.
- فاضل هندی، بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی. (1238) المناهج السویه فی شرح الروضة البهیه، نجف: بی‌نا.
- فراهیدى، خلیل بن احمد. (1410 ق) العین، قم: نشر هجرت، چاپ دوم.
- فیومى، احمد بن محمد مقرى. (1414 ق) المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دار الرضی.
- قلی پورگیلانی، مسلم. (1386) تدوین نموداری کفایة الاصول، تهران: نشرعروج.
- قمی، سید صدرالدین. (بی‌تا) شرح الوافیه، قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
- کاظمی خراسانی، محمد علی. (1421 ق) فوائد الاصول(تقریرات درس خارج اصول فقه محمد حسین غروی نائینی)، قم: مؤسسه نشر الاسلامیه.
- کلینى، ابوجعفر، محمد بن یعقوب. (1407 ق) الکافی، تهران: دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم.
- لطفی، اسد. (1386) اصول فقه، تهران: انتشارات مجد.
- محقق حلى، نجم الدین جعفر بن حسن‌. (1408 ق) شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
- مرتضی زبیدى، حنفى، محمد بن محمد. (1414 ق) تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
- مصطفوی، حسن. (1368) التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
- مؤمنی، عابدین. (1383) اصول عملیه در نگاه شیخ انصاری و امام خمینی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوم.
- نراقى، مولى احمد بن محمدمهدی. (1417 ق) عوائد الأیام فی بیان قواعد الأحکام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
-       ولایى، عیسى. (1387) فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول، تهران: نشر نی، چاپ ششم.