بررسی نسبت میان حقوق فرهنگی و آزادی بیان با رویکردی به دیدگاه امام خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تهران، ایران.

چکیده

بر اساس کرامت ذاتی انسانی و به اقتضای استقلال فردی وی، آزادی بیان ارزشی ذاتی است. اگرچه حق بر آزادی بیان به‌عنوان یکی از حقوق مدنی و سیاسی در نظام حقوق بشر و مباحث مقرون به دموکراسی شناخته‌شده است، اما با مداقه بر مفهوم وسیع آن مشتمل بر فرآورده­ های مکتوب، کلامی و هنری، به‌عنوان یکی از مؤلفه­ های مؤثر در حقوق فرهنگی، مطرح خواهد بود. بسیاری از حق­ ها و آزادی­ های انسانی یا در مجموعه حق­ های فرهنگی قرار دارند یا برای تحقق صحیح آن­ها به حقوق فرهنگی نیاز است. مسئله اصلی این نوشتار واکاوی نسبت میان آزادی بیان و حقوق فرهنگی است. دستیابی به مبنای حق آزادی بیان در ساختار حقوق فرهنگی نیازمند به مداقه بر جایگاه این حق در نظام حقوقی اسلام، ایران و گذری بر اسناد بین­ المللی است. با توجه به تأثیر دیدگاه­ های امام در تثبیت حقوق اساسی ملت، بررسی رویکرد ایشان در خصوص آزادی بیان و مبنا و ملاک فرهنگ در اندیشه ایشان، در ترسیم این ساختار راه گشا خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


- استاماتوپولو، السا. (1392) حق ­های فرهنگی در حقوق بین ­الملل، تهران: انتشارات خرسندی.
- امام ­خمینی، سید روح‌الله. (1385) صحیفه امام، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ چهارم.
- امام ­خمینی، سید روح‌الله.  (1387) ولایت‌فقیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
- انصاری، باقر. (1395) حقوق ارتباط‌جمعی، تهران: انتشارات سمت.
-انصاری، منصور، محمدعلی نظری. (تابستان1394) «مبانی و اصول حقوق شهروندی در اندیشة امام خمینی و تفاوت آن با حقوق شهروندی در غرب»، اندیشه سیاسی در اسلام ، شماره 4، صص 8-32.
-حرانی، حسن بن شعبه. (1404) تحف­ العقول، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
-داوری، محسن. (1389 ق) حقوق فرهنگی شهروندی (رویکرد اسلامی)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
-قاری سید فاطمی، سید محمد.(1388) حقوق بشر در جهان معاصر، دفتر اول، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش­های حقوقی شهر دانش، چاپ سوم.
-کاتوزیان، ناصر. (1382) آزادی اندیشه و بیان، تهران: انتشارت دانشگاه تهران.
-ویژه، محمدرضا. (1385) «حق دسترسی به اطلاعات محیط‌زیست (بررسی حقوق بشر اروپایی)»، مجله علمی و پژوهشی محیط ­شناسی، سال سی­ ودوم، دورة 32، شماره 40، صص 78-86.
Ansari,Mansoor&Nazari,Mohamad Ali. (2016) "The Principles and Principles of Citizenship Rights in Imam Khomeini's Thoughts and its Differences with Citizenship Rights in the West", Political Thought in Islam, No (4),P: 8-32(In Persian).
- Bagher,Ansari. (2017) Collective Communication Rights,Tehtan. Samt Publications(In Persian).
- Davari,Mohsen. (2011) Cultural Rights of Citizens, Tehtan. Emam Sadegh Publications(In Persian).
- Estamapolo,Elsa. (2014) Cultural Rights in International Law,Tehran: Khorsandi Publications
- Ghari Seyd Fatemi, Seyd Mohamad. (2010) Human Rights in the Contemporary World,Shahre ,Danesh Law Studies Institute Publication(In Persian).
- Harani,Mohamad eben shobe. (1894) Tohaf Aloghol,Ghom: Jame Modaresin (In Persian).
- Imam, khomeini, S.R. (2008) Imam`s Book, Imam Khomeini Publishing Institute.
- Imam, khomeini, S.R. (2009)Velaayat Faghih, Imam Khomeini Publishing Institute(In Persian).
-  Katozian, Naser. (2004) Freedom of thought and expression,Tehran, University ofTehran(In Persian).
- Vijehe,Mohamad Reza.(2009) European Human Rights Review, Journal of Environment,No(48),P: 78-86(In Persian).
Mill,J,S..(1859) on Liberty, Available at: WWW.Untilitarianism.com/ol/one/htm.-