موسوی بجنوردی, سید محمد, مهدیان کرانی, افسانه. (1394). نقش زمان و مکان در تعمیم مصادیق احتکار با رویکردی به آرای امام خمینی(س). پژوهشنامه متین, 17(69), 53-72.
سید محمد موسوی بجنوردی; افسانه مهدیان کرانی. "نقش زمان و مکان در تعمیم مصادیق احتکار با رویکردی به آرای امام خمینی(س)". پژوهشنامه متین, 17, 69, 1394, 53-72.
موسوی بجنوردی, سید محمد, مهدیان کرانی, افسانه. (1394). 'نقش زمان و مکان در تعمیم مصادیق احتکار با رویکردی به آرای امام خمینی(س)', پژوهشنامه متین, 17(69), pp. 53-72.
موسوی بجنوردی, سید محمد, مهدیان کرانی, افسانه. نقش زمان و مکان در تعمیم مصادیق احتکار با رویکردی به آرای امام خمینی(س). پژوهشنامه متین, 1394; 17(69): 53-72.
نقش زمان و مکان در تعمیم مصادیق احتکار با رویکردی به آرای امام خمینی(س)
1استاد گروه فقه و حقوق و مدیر گروه حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تربیت معلم ( خوارزمی)، تهران، ایران
2دانشآموخته کارشناسی ارشد فقه و حقوق، پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی، تهران، ایران
چکیده
یکی از روشهای کسب درآمد و سود که امروزه رواج بسیاری دارد و اسلام آن را منع نموده احتکار میباشد. احتکار عبارت است از حبس و نگهداری طعام به امید و انتظار گرانی نرخ. احکام شریعت اسلام، بر پایه مصالح و مفاسد تشریع شده، و براى زمان خاص یا مکان خاصى نیست. با توجه به نقش زمان و مکانفقیه مىتواند دربارۀ احکام متغیر اسلام، حکم صادر نماید. با در نظر گرفتن عنصر زمان و مکان، نمود آرای امام را میتوان در تعمیم مصادیق احتکار به وضوح دید. از دیدگاه ایشان نیاز و احتیاج مردم، فقدان باذل دیگر به حد کفایتوحبس طعام از قیود معتبر در صدق احتکار منهی عنه به شمار آورده شده؛ زیرا مقتضای بسیاری از روایات حرمت احتکار به طور مطلق بوده و در تسری حکم به موضوع احتکار تأثیر دارند. بنابراین حاکم شرع با اعمال مواردی مانند اجبار محتکر بر فروش کالا، نرخگذاری بر روی اجناس احتکار شده و در مرحلة آخر با مجازات محتکر به مقابله با احتکار میپردازد.
- طباطبایی حکیم، سید محمد سعید. (1415ق) منهاج الصالحین، بیروت: دار الصفوة، چاپ: اول.
- علامه حلی، حسن بن یوسف. (1408 ق)شرایع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم: مؤسسه اسماعیلیان، چاپ دوم.
- ـــــــــــــــــ. . (1413ق) القواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، چاپ اول.
- فقهی، علی.(1390) احتکار با رویکردی بر آرای امام خمینی، تهران: مؤسسه تنطیم ونشر آثار امام خمینی، چاپ اول .
- فیاض کابلى، محمد اسحاق. (1426ق) رساله توضیح المسائل، قم: انتشارات مجلسى، چاپ اول.
- مطهرى، مرتضى. (1420ق) اسلام و مقتضیات زمان، تهران: انتشارات صدرا، چاپ پانزدهم.
- مکارم شیرازی، ناصر. (1427ق) دائرة المعارف فقه القرآن، قم:انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب علیه السلام، چاپ اول.
- منتظری، حسینعلی. (1367) احتکار و قیمتگذاری،ترجمه و تقریر محمدی گیلانی، تهران: مؤسسه کیهان، چاپ اول.
- ـــــــــــــــــ. . (الف 1409ق) دراسات فی ولایت الفقیه و فقه الدولة الاسلامی، قم : منشورات المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه.
- ـــــــــــــــــ. . (ب1409ق) مبانى فقهى حکومت اسلامى، محمود صلواتى، قم: مؤسسه کیهان، چاپ اول.
- ـــــــــــــــــ. . (1406)رسالة فی الاحتکار و التسعیر، تهران: سازمان انتشارات و انقلاب اسلامی، چاپ اول.
- موسوی بجنوردی، سید محمد و نگار علیزاده. (پاییز 1389) «بررسی حقوقی مسأله شبیه سازی انسان با رویکردی بر آرای امام خمینی»، پژوهشنامه متین، شماره 48، صص 39-17.
- موسوى گلپایگانى، سید محمد رضا. (1413ق) هدایة العباد، قم: دار القرآن الکریم، چاپ اول.
- نجفى، محمد حسن. (بی تا) جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم.
- نراقى، مولى احمد بن محمد مهدى. (1415ق) مستند الشیعه فی أحکام الشریعه، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، چاپ اول.