بررسی شرط در ایقاعات با رویکردی بر نظر امام خمینی(س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

:بررسی نظریات فقهی و تطبیق آن با حقوق موضوعه کنونی اگرچه میتواند در شناخت هر چه بیشتر ایقاع مفید واقع شود، اما از سوی دیگر میتواند ضعف نظریات و قوانین موجود را در توصیف نهاد حقوقی مذکور، آثار و شرایط آن نشان دهد، خصوصاً آنجا که همپای قراردادها سخن از امکان درج شرط و یا فسخ آن به میان میآید، اهمیت موضوع پررنگ‌تر و اختلافات آشکارتر میگردد. این تفاوت در نظریه­ها ازآنجا نشأت میگیرد که شروط ماهیتاً حاصل توافق میان دو یا چند نفر است درحالی‌که ایقاع با یک اراده شکل میپذیرد. پس ظاهر امر حکایت از عدم امکان گنجاندن شرط در آن دارد. از سوی دیگر هر عاملی که منجر به ورود خلل در امر مکتسبه گردد، شرعاً و قانوناً موردپذیرش نیست ازجمله فسخ ایقاعی که حقی را برای دیگری ایجاد نموده است. وجود دلایل فوق و چندین دلیل دیگری که در رد شرط و فسخ در ایقاع خواهد آمد و بررسی صحت‌وسقم آن‌هادر کنار ایرادات وارده موضوع مقاله ما را تشکیل میدهد.

کلیدواژه‌ها


-  ابن براج طرابلسی، عبدالعزیز حلبی. (1298) المهذب، تهران: مؤسسه انتشارات اسلامی.
     -  امامی، سید حسن.(1368) حقوق مدنی، تهران: انتشارات اسلامیه.
     -  امام خمینی، سیدروح الله.(1421ق) کتاب البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی،چاپ اول.

        - انصاری، شیخ مرتضی.(1356) المکاسب، قم: مؤسسه الهادی، چاپ اول.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر، «لزوم و جواز در عقود و ایقاعات»، به آدرس:
http://www.ghavanin.ir/PaperDetail.asp?id=86
-     
حسینی عاملی، سید جواد محمد.(1385) مفتاح الکرامه، قم: دارا حیاء التراث العربی.
     -  خوانساری، میرزا حسین. (1367) منیة الطاب فی حاشیة المکاسب، انتشارات المکتبة المحمدیة.
     -  خویی، محمدتقی. (1412ق) الشروط أو التزامات التبعیة فی العقود، بیروت: دار المورخ العربی
    -  سبزواری، محمد باقربن محمد مؤمن.(1379) کفایة الاحکام، تهران: انتشارات اسلامی.
    -  شهیدی، مهدی. (1381) سقوط تعهدات، تهران: انتشارات جنگل.
    -  طباطبایی قمی، سید تقی. (1400ق) دراساتنا من الفقه الجعفری، قم: مطبعةالخیام.
    -  طباطبایی یزدی، محمد کاظم. (1381)حاشیه کتاب مکاسب، قم: دارالمصطفی احیاء التراث.
    -  غروی نایینی اصفهانی، محمد حسین.(1376) حاشیة المکاسب، دارالمصطفی لاحیاء التراث.
    - کاتوزیان، ناصر.(1387) حقوق مدنی، ایقاع، تهران: انتشارات میزان.
    -  ـــــــــــــــــ .(1385) عقود معین، عطایا، تهران: انتشارات گنج دانش.
    - محقق حلی، جعفر بن حسن. (1341) شرایع الاحکام،‌ انتشارات آل البیت علیهم السلام.
    -   نجفی، محمد حسن. (1401ق) جواهر الکلام، بیروت: دار احیاء التراث العربی.