طرح مسأله صادر نخستین در فلسفه و عرفان، باعث تضارب آرای متوغلان در هر یک از این علوم، و همچنین این علوم با یکدیگر شده است. اختلاف آرا زمانی شدیدتر می‌شود که عارفان متفلسف و متفلسفان عارف به جمع رأی فلاسفه و عرفا می‌پردازند. در این مقاله، رأی حضرت امام خمینی(س) در مورد صادر نخست در چهار محور پیگیری می‌شود: 1) قاعده الواحد لایصدر عنه إلا الواحد؛ 2) نظر فلاسفه در مورد صادر نخست؛ 3) نظر عارفان در مورد آن؛ 4) حکومت بین آرای دو فرقه. سپس نتیجه‌گیری خواهد شد که حضرت امام در یک مورد، جمع آرای فلاسفه و حکما را می‌پذیرند؛ اما در مورد دیگر، در حالی که نظر دو فرقه را مخالف با یکدیگر نمی‌دانند، اظهارنظر می‌کنند که طرح این بحث در دو علم دو شأن و مقام متفاوت دارد که نباید آنها را با یکدیگر خلط کرد.
)