قابلیتهای تحلیل گفتمان در بررسی پدیده‌های فرهنگی ـ اندیشه‌ای (با تأکید بر گفتمان هژمونیک شده در انقلاب اسلامی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی دانشگاه تربیت مدرس.

چکیده

در پژوهش حاضر تلاش شده تا دلایل ظهور و گسترش تحلیل ‌گفتمان و قابلیتهای آن در قیاس با سایر رویکردها، با استناد به تصریحات محققین، استنباطهای منطقی و مرور یک مطالعة موردی دربارة گفتمان هژمونیک شده در انقلاب اسلامی، یعنی اصولگرایی شیعی در ایران، مورد مداقّه قرار گیرد. به نظر‌می‌رسد عواملی چون اهمیت یافتن فرهنگ و سیاست، رونق جامعه‌شناسی معرفت، چرخش زبانی و اقبال به زبان‌شناسی از یک‌سو و نقصان رویکردهای موجود در بررسی پدیده‌های فرهنگی ـ اندیشه‌ای، از سوی دیگر، موجب اقبال به تحلیل‌گفتمان به مثابة نظریه و روش بوده ‌است.

کلیدواژه‌ها