بازشناسی مبانی زیبایی شناختی در آثار امام خمینی(س)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

چکیده

نظرات امام در باب زیبایی، تابع مبانی حکمت متعالیه و در مواردی موافق مبانی عرفان نظری ایشان است. زیبایی در آثار امام با عباراتی مانند: «جمال» و «بهاء» و «حسن» مطرح‌شده است که با وجود مساوقت دارد و دارای اصالت و تشکیک است. این تعریف، دایره زیبایی را به گستره موجودات، ذات باری‌تعالی و حتی افعال انسانی و امور اخلاقی بسط می‌دهد؛ ازاین‌رو هنر به‌مثابه خلق زیبایی، محدود به هنرهای زیبا نبوده و گستره هنر به تمام موجودات و حتی افعال انسانی و فضایل اخلاقی تسری می‌یابد.
اگرچه زیبایی امری عینی است؛ اما ادراک و داوری زیبایی، امری ذهنی و درنتیجه تابع عوامل مختلفی است که می‌توان این عوامل را از آثار امام استحصا نمود. این جستار، اندیشه‌های امام را در ارتباط با حقیقت زیبایی و اقسام آن، ملاک و معیارهای داوری‌های استحسانی و عوامل مؤثر در ادراک زیبایی واکاوی نموده است.

کلیدواژه‌ها


-         آخوند خراسانی، محمد کاظم. (1406 ق) حاشیه بر مکاسب، تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، چاپ اول.
-         اصفهانی، محمدحسین. (1419 ق) حاشیة کتاب المکاسب، قم: چاپ عباس محمدآل سباع قطیفی.
-         آل بحر العلوم، سید محمد. (1403 ق) بلغة الفقیه، تهران: مکتبه الصادق، چاپ چهارم.
-         احمد، یاسین. (1407 ق) المیراث فی الشریعة الاسلامیة، بیروت: مؤسسه الرسالة، چاپ سوم.
-         امام خمینی، سید روح‌الله. (1421 ق) تحریر الوسیله، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول.
-         امام خمینی، سید روح‌الله. (1379) کتاب البیع، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ اول.
-         امامی، حسن. (1353) حقوق مدنی، تهران: انتشارات کتابفروشی اسلامی، چاپ پنجم.
-         انصاری، مرتضی. (1370 ق) مکاسب، قم: دارالحکمه، چاپ چهارم.
-         جعفری لنگرودی، محمدجعفر.(1370) وصیت، ارث، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم.
-         جعفری لنگرودی، محمدجعفر. (1363) ارث، تهران: انتشارات گنج دانش، جلد 1.
-         حسینی روحانی، محمدصادق.(1414 ق) فقه الصادق الجزء السابع العشر، قم: مؤسسه دار الکتاب، چاپ سوم، جلد 17.
-         خوانساری، جمال‌الدین محمد بن حسین.(1369) التعلیقات علی شرح اللمعه، قم: زاهدی.
-         خویی، ابوالقاسم. (بی‌تا) مصباح الفقاهه، قم: مطبعه سید الشهداء، چاپ دوم.
-         سنهوری، عبدالرزاق احمد. (1986) الوسیط فی شرح القانون المدنی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
-         شهید اول، محمد بن مکی. (1372) القواعد و الفوائد، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، چاپ اول.
-         شهیدی، مهدی. (1376) ارث، تهران: انتشارات سمت.
-         طباطبایی یزدی، سید محمدکاظم. (بی‌تا) حاشیه بر مکاسب، قم: مکتبه الشمس، جلد 1.
-         عمید، موسی. (1342 ق) ارث در حقوق مدنی ایران، به اهتمام عباس فریده، قم: چاپخانه پیروز.
-         کاتوزیان، ناصر. (1391) دوره مقدماتی حقوق مدنی، درسهایی از: شفعه، وصیت و ارث، تهران: نشر میزان.
-         محمدی، ابوالحسن. (1371) مقاله ارث خیار، تحولات حقوق خصوصی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
-         مدنی، سید جلال‌الدین. (1370) مبانی و کلیات علم حقوق، تهران: نشر همراه، چاپ اول.
-         موسوی اردبیلی، سید عبدالکریم. (1413ق) فقه الحدود و التعزیرات، قم: انتشارات کتابخانه امیرالمؤمنین، چاپ اول.
-         موسوی بجنوردی، میرزاحسن. (1419ق) القواعد الفقهیه، قم: الهادی، چاپ اول.
-         نجفی خوانساری، شیخ موسی. (1373ق) منیة الطالب فی شرح المکاسب، تقریرات میرزا حسن نائینی، چاپخانه حیدری.
-        نجفی، محمدحسن‌ بن باقر. (1981) جواهرالکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: چاپ علی آخوندی.