خلاصه ماشینی: شخصیتی که سلسلة بسیاری از فرق تصوف به وجود قطب‌الاقطاب وی منتهی می‌گردد و این در حالی است که عرفان اسلامی جز در چند سدة اخیر بیشتر وامدار دانشمندان اهل سنّت بوده است و عرفان نظری به نحوی که ما می‌شناسیم قرنها بعد از شهادت حضرتش در کتب شیعیان نمود می‌یابد، تا امروز که بزرگترین حافظان این گنجینة علم و عمل، شیعیان و دلباختگان اهل بیت عصمت و طهارت گردیده‌اند. و در این میان حضرت امام را به عنوان دانشمندی که بیشترین کتب خویش را در زمینة عرفان اسلامی نگاشته است باید از زمرة بزرگترین صاحبان و مروّجان این علم دانست که در بالاترین ردة فقاهت شیعی، همّ خویش را از توجه به عرفان نظری باز نداشته است. و لذا به واسطة نوع نگاه عارفانة ایشان که برگرفته از فقه و حدیث اهل بیت است، می‌توان عرفان امام را عرفان شیعی نامید.
)