بازنمایی مدرسه خالص درمتون و سخنرانی های دهه اول انقلاب اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دبیرجامعه شناسی آموزش و پرورش مازندران و استاد مدعو دانشگاه فرهنگیان بیت الهدی آمل

2 عضو هیات علمی و دانشیار گروه جامعه شناسی انقلاب ،پژوهشکده امام خمینی ره و انقلاب اسلامی و تربیت مدرس تهران

3 عضو هیئت علمی و استادیار گروه مطالعات فرهنگی در دانشگاه علم و فرهنگ

10.22034/matin.2024.436520.2240

چکیده

با پیروزی انقلاب مردمی اسلامی ایران بازسازی زیست اجتماعی بر مبنای نظام معنایی اسلام به مهمترین دغدغه دولت انقلابی بدل گشت. در همین دوره حساس است که مفهوم مدرسه و دانش آموز اصیل به یکی از لحظات تاثیر گذار در صف آرایی دوستان و دشمنان نظام جدید تبدیل گردید. این پژوهش با هدف شناخت پیکربندی گفتمانی و بازنمایی مفهوم مدرسه خالص انقلابی در روزنامه ها،فصل نامه های رشد و سخنرانی مسئولین -میان سالهای 68-1358 -انجام شده است. بدین منظور بر اساس نمونه گیری کیفی مضمونی هدفمند به انتخاب متون پرداخته ایم. همچنین از روش گفتمان فرکلاف و مفصل بندی گفتمانی لاکلائو و موفه برای تحلیل استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که در صورت بندی گفتمانی مدرسه خالص تا سال 1363 نشانه نوجوان مکتبی-انقلابی به عنوان دال مرکزی نمایانگر روح قطبیت سازی طاغوتی و انقلابی ، خالص سازی اسلامی ، اسطوره گرایی شهادت گرایانه سوژه است . اما از سال 1363 به بعد همزمان با تحول میدان مادی اجتماعی ،شاهد تغییر در مختصات دال مرکزی به سمت کمرنگ شدن قطبیت سازی ، و حرکت به سمت یکسان سازی دانش آموزان درون پوشش مفهومی فرزندان امام و نسل پس از انقلاب، و برنامه ریزی استاندارد بوروکراتیک هستیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات