کریمی فیروزجایی, علی, نعیمی, فرحناز. (1396). تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون. پژوهشنامه متین, 19(74), 129-150.
علی کریمی فیروزجایی; فرحناز نعیمی. "تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون". پژوهشنامه متین, 19, 74, 1396, 129-150.
کریمی فیروزجایی, علی, نعیمی, فرحناز. (1396). 'تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون', پژوهشنامه متین, 19(74), pp. 129-150.
کریمی فیروزجایی, علی, نعیمی, فرحناز. تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون. پژوهشنامه متین, 1396; 19(74): 129-150.
تحلیل گفتمان عدالت اجتماعی از دیدگاه امام خمینی(س) براساس رویکرد جامعه شناختی ـ معنایی ون لیوون
1استادیار گروه زبانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2دانشجوی دکترای زبان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران الکترونیکی، تهران، ایران
چکیده
عدالت اجتماعی فلسفة اصلی بعثت پیامبران الهی و هدف اساسی حکومت دینی است. یکی از اصول مکتب سیاسی امام خمینی، نیز موضوع عدالت اجتماعی است. از نظر امام در همة برنامههای حکومت (قانونگذاری، اجرا و قضا) باید عدالت اجتماعی و حذف شکافهای طبقاتی و حمایت از قشرهای مستضعف و محروم جامعه مورد توجه باشد به طوری که با رعایت اصل عدالت اجتماعی و نفی هرگونه تبعیض و بیعدالتی دیدگاه متوازنی را در باب عدالت توزیعی در حوزة اقتصاد مطرح ساخت. این تحقیق با روش تحلیل زبان شناختی گفتمان به بررسی عدالت اجتماعی در بیانات امام از صحیفهاماممیپردازد. پرسشهای اساسی این پژوهش عبارت است از اینکه در کلام امام برای تقویت گفتمان عدالتمحور از چه راهکارهای زبانشناختی استفاده شده است؟ برای پاسخ به این سؤال از روش تحلیل گفتمان و بر پایة چهارچوب نظری ون لیوون استفاده شده و مؤلفههای جامعهشناختی معنایی همانند طرد و جذب که شامل تعیین نقش، تعیین نوع اشاره و تعیین ماهیت است به کار گرفته شده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که در کلام امام، عناصر زبانشناختی تعیین نوع اشاره و تعیین نوع ماهیت بالاترین فراوانی را دارد و از مؤلفههای حذف و جذب بیشترین فراوانی را مؤلفة جذب دارد و شاخصترین مؤلفه مشخص سازی در انساننمایی عنصر پیوند دهی است.
- ـــــــــــــــــــ . (1385) تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: انتشارات علمی ـ فرهنگی.
- امام خمینی، سید روح الله. (1385) صحیفه امام، تهران: مؤسسة تنظیم نشر آثار امام خمینی، چاپ چهارم.
- حیدرپورفرد، فاطمه. (دی ماه 1393) «بازنمایی شخصیتهای زنان به عنوان کنشگران اجتماعی در رمانهای سیمین دانشور بر اساس رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی»، پایان نامه رشته زبان شناسی دانشگاه شیراز .
- داوری اردکانی، رضا، رضا نیلی پور، علیرضا قائمی نیا و لطفالله یارمحمدی. (1391) زبان استعاری و استعارههای مفهومی، تهران: هرمس.
- دبیرمقدم، محمد. (1386) زبان شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی، تهران: سمت، چاپ دوم.
- رزمجو، سید آیت الله. (1384) «شیوههای تصویرسازی کارگزاران اجتماعی در گفتمان فارسی: تحلیل توجیهی گفتمان با عنایت به مؤلفههای جامعهشناختی معنایی، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره 195.
- شعیری، حمیدرضا. (1385) تجزیه و تحلل نشانه ـ معناشناختی گفتمان، تهران: سمت.
- عضدانلو، حمید. (1380) گفتمان و جامعه، تهران: نشر نی.
- فوزی، یحیی. (پاییز 1388) اندیشه سیاسی امام خمینی، قم: مجموعه انقلاب اسلامی.
- یارمحمدی، لطف الله. (1389) از شیراز تا کشمیر:مجموعه مقالات در آموزش زبان، شیراز: فانوس اندیشه.
- ـــــــــــــــ . (1383) گفتمان شناسی رایج و انتقادی،تهران: هرمس.
- ـــــــــــــــ .(1385) ارتباطات از منظر گفتمانشناسی انتقادی، تهران: هرمس.
- یحیایی ایلهای، احمد. (اردیبهشت و خرداد 1390) «تحلیل گفتمان چیست؟»، تحقیقات روابط عمومی، سال دهم، شماره 60، صص 64-58.
- Schiffrin, D. (1994) Approaches to Discourse, Oxford and Cambridge: Blackwell.
-Stubbs.M. (1983) Discourse Analysis ,Chicago: University of Chicago Press.
-Tanen,D.(1989) Talking Voices: Repetition, Dialog and Imaginary in Conversational Discourse, Cambridge: Cambridge University Press.
- Van Dijk ,T.A. (1985) Introduetion: discourse as a new crossdiscipline, In T.A.V. (Ed.),Handbook of Discourse Analysis, vol.1:Disciplines of Discourse ,NewYork: Academic Press.
-Van leeuwen ,T.A. (1996) The Representation of Social Actors ,In Caldas Coulthard, C.R., & Coulthard, M. (ed.),Texts and Practice: Reading in CDA,London:Routhledge.
-Van Leeuwen, T. A. (2008) Discourse and Practice, New Tools For Gritical Discourse Analysis, New York: Oxford University pres.