فقه و مبانی حقوق، دانشکده الهیات، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده
چکیده: نظریۀ خطابات قانونی، از نظریات بدیع اصولی است که توسط امام خمینی مطرح کرده‌اند. این نظریه در رابطه با نحوۀ تشریع احکام شرعی مطرح شده است و مطابق آن، خطابات کلی شریعت، از باب جعل قانون صادر شده‌اند و حالات گوناگون عارض بر مکلفین همچون قدرت و علم، در آن‌ها به‌عنوان قید اخذ نشده است. ازآنجاکه این نظریه تأثیرات عمیقی را در مباحث گوناگون فقهی در پی خواهد داشت، برآن شدیم تا با فحص از زوایای این نظریه و تدقیق در فروعات فقه معاملی، در باب معاملات به بررسی پیامدهای این نظریه بپردازیم و تطابق یا عدم تطابق این پیامد‌ها را با قوانین مدنی کشور و نظریات حقوق‌دانان، مورد مداقه قرار دهیم. ثمرۀ این پژوهش، اثبات تأثیر این نظریه در مسائل مهم و متعددی از مباحث مربوط به معاملات، ازجمله ثبوت خیار در عقود جایز، صحت اجاره در مواجهه با عذر خاص و لزوم فحص از مالک مال مجهول‌المالک می‌باشد.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر. (1389) وسیط در ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش، چاپ سوم.
ــــــــــــــــــ . (1391) مجموعه محشّی قانون مدنی، تهران: کتابخانه گنج دانش، چاپ چهارم.
جمعى از پژوهشگران، (زیر نظر آیت الله هاشمی شاهرودى). (1426ق) فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم: مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت علیهم السلام، چاپ اول.
حکیم، سید محسن طباطبایى. (1416ق) مستمسک العروة الوثقى، قم: مؤسسة دارالتفسیر، چاپ اول.
)