پس از تغییر حکومت و تأسیس سلسله پهلوی در ایران و تأسیس دانشگاه در کشور طبیعی بود که فعالیتهای دانشجویی شکل گیرد. این فعالیتها در ابتدا صورت صنفی و عمدتاً رفاهی داشت و به مرور که رژیم پهلوی در مقابل این خواسته‌ها از خود واکنش نشان داد، جنبش دانشجویی جایگزین فعالیتهای دانشجویی شد که برای رژیم پهلوی مشکلاتی را به همراه داشت. جنبش دانشجویی در تعامل با جریانات سیاسی موجود در جامعه و تحت تأثیر آنها در مقاطع مختلف این دوران شیوه‌ها و روشهای خود را تغییر می‌داد که مهم‌ترین مقاطع این دوره عبارت بودند از: سالهای 1320 تا 1332، دهة 1332 تا 1342 و سرانجام مقطع 1342 تا 1357. در مقالة حاضر تلاش شده که مهم‌ترین تغییرات جنبش دانشجویی ایران پس از قیام 15 خرداد 1342 و ظهور امام خمینی در عرصة سیاسی اجتماعی کشور بررسی و سهم فرهنگ مبارزاتی مشارالیه در این جنبش مورد ارزیابی قرار گیرد.
)