1
عضو هیأت علمی گروه عرفان اسلامی پژوهشکدة امام خمینی و انقلاب اسلامی
2
فارغ‌التحصیل دکترای عرفان اسلامی از پژوهشکدة امام خمینی و انقلاب اسلامی
چکیده
اصل تأویل یا بازگرداندن معنا به خاستگاه و منشأ اصلی آن از حیثیات و وجوهاتی که خاص جهان‌بینی عرفانی است غالباً مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تأویل به موجب جستجوی سرچشمه‌ها و مبادی آغازین و حقیقی معنا با جهان بینی عرفانی که سیر و صیرورت وجودی اشیاء را به سوی حقایقشان می‌کاود در یک نقطه به هم می‌پیوندند. هر دو در پی یافتن افق اعلای مظاهر و آیات ربانی‌اند. از اینرو می‌توان تأویل را تجلی‌گاه سلوک عملی و نظری عارف قلمداد کرد، زیرا او معانی را به زبان مرتبه وجودی خویش تأویل می‌کند و از آنجا که وجود حقیقت واحده ذومراتب است در تأویلات قرآنی نیز با حقیقتی که مثار کثرت است، مواجهیم. حضرت امام ضمن پرداختن به این موضوع این امر را مؤید جامعیت کلام الهی می‌دانسته و در کلمات خویش به مبانی و مؤلفه‌های آن اشاره کرده‌اند. لذا در بررسی مؤلفه‌های اصل ذومراتب بودن آیات حق در اندیشه امام خمینی(س)، مبانی وجودشناختی و انسان‌شناختی آن تبیین گشته و ریشه‌های بنیادی قول به کثرت معنایی آیات قرآن در کلام ایشان تشریح می‌گردد.
)